ΚΕΜΛ – ΣΑΚ – ΣΑΣΜ

Για το φοιτητικό κίνημα στα Γιάννενα

Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είχε τρεις καθηγητικές σχολές. Την Φιλοσοφική, το Φυσικό και το Μαθηματικό (η πρώτη πριν τη Χούντα). Στην μεταπολίτευση το φοιτητικό κίνημα ενισχύεται σημαντικά με την αντιφασιστική δράση πρωτοπόρων φοιτητών (Ν. Ράπτης, Π. Βουτσινά, Μ. Κολοκυθάς, Θ. Κοφίνας, Θ. Καλαράς, Π. Ευθυμίου, Σ. Παπαδόπουλος) και δημιουργείται η θρυλική – για την εποχή της – παράταξη της ΣΑΚ (Σπουδαστική Αντιιμπεριαλιστική Κίνηση) που μετεξελίσσεται στην Φιλοσοφική σε ΣΑΣΜ (Σπουδαστικό Αντιιμπεριαλιστικό Συνδικαλιστικό Μέτωπο), αναδείχνεται πρώτη δύναμη στο Πανεπιστήμιο, αποκτά ρίζες στην πόλη των Ιωαννίνων (μαθητές, εργάτες) και κυριαρχεί στον φοιτητικό χώρο.

Ο πυρήνας των στελεχών της (Ράπτης, Μπέλλος, Κοφίνας, Τσιριγώτης, Καλαράς, Μπέκης, Μακρίδης) περνούν ένα αδιάλλακτο πνεύμα απέναντι στο καθηγητικό κατεστημένο, τον κρατικό μηχανισμό και τον ρεβιζιονισμό. Ειδικά για τον τελευταίο, τα ιστορικά πηγαδάκια με τον Λένιν παραμάσχαλα και την πρόκληση να αιωρείται αποτελούσαν εφιάλτη για το ΚΚΕ-ΚΝΕ. Η ΣΑΚ με πολιτικό φορέα την Κίνηση Ελλήνων Μαρξιστών-Λενινιστών (ΚΕΜΛ) βγάζει το πρώτο περιοδικό της, τον Λαϊκό Σπουδαστή, τον Μάη του 1976, ενώ στη Φιλοσοφική το ΣΑΣΜ που πανκυριαρχεί πρωτοπορεί εκδίδοντας εργασίες για τη Δημοτική Γλώσσα, το 1821, τον Δ. Γληνό, τον Γ. Μακρυγιάννη κ.α. αγκαλιάζοντας το σύνολο των φοιτητών με αιτήματα αιχμές (όπως σίτιση, στέγαση, συγγράμματα) που διεκδικεί με αποφασιστικό τρόπο.

Η ΣΑΚ-ΣΑΣΜ κερδίζει από το 1976 το ΔΣ της Φοιτητικής Εστίας και απλώνεται σε άλλες πόλεις (Αθήνα, Ξάνθη, Θεσσαλονίκη, Πάτρα). Πολλά στελέχη της συλλαμβάνονται και καταδικάζονται από το καραμανλικό κράτος, ενώ σ’ όλο το Πανεπιστήμιο δίνει την αίσθηση της «διαρκούς επανάστασης».

Μετά το θάνατο του Μάο (Σεπτέμβρης 1976) η ΚΕΜΛ-ΣΑΚ υπεισέρχεται σε συνθήκες εσωτερικής κρίσης και εσωστρέφειας.

Η βασική δύναμη στελεχών και μελών της ύστερα από συζητήσεις προσχωρεί και ενώνεται με το Μ-Λ ΚΚΕ το οποίο θεωρεί πιο σοβαρή και αξιόπιστη δύναμη στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά.

Παρά τις αποστρατεύσεις μιας σειράς αγωνιστών, η περίοδος 1973 – 1976 στα Γιάννενα εμπνέει και συγκινεί ένα μεγάλο δυναμικό «παλιών φοιτητών».

Η ΣΑΚ στρατολογούσε μέλη της από φτωχά λαϊκά στρώματα, καλλιεργούσε ένα ασυμβίβαστο πνεύμα μαχητικότητας, είχε ως σημαία την αντιιμπεριαλιστική σύγκρουση, ήταν παράταξη της πράξης (και όχι της θεωρίας). Δυστυχώς τρία βασικά στελέχη της (Ν. Ράπτης, Θ. Καλαράς, Γ. Ζωγραφάκης) έφυγαν νωρίς στην δεκαετία του 1980 αφήνοντας πίσω τους δυσαναπλήρωτο κενό.

Ο Πρόλογος διαθέτει όλο το αρχειακό υλικό της θρυλικής ΣΑΚ, δημοσιεύει το εξώφυλλο του πρώτου Λαϊκού Σπουδαστή και καλεί όποιον/όποιαν έχει ανάλογα κείμενα να επικοινωνήσει μαζί μας.

Πρόλογος 19/11/2018

ΥΓ. Θα θέλαμε πολλές σελίδες για ν’ απαριθμήσουμε το σύνολο των μελών της ΣΑΚ-ΣΑΣΜ. Σε κάθε περίπτωση απευθύνουμε σε όλους/όλες αγωνιστικό χαιρετισμό.